Η φύση έχει προικίσει τη μητέρα με ένα σπουδαίο χάρισμα που κανείς δεν μπορεί να αντιγράψει. Ο μητρικός θηλασμός είναι το πολυτιμότερο δώρο για το μωρό σας. Ταυτόχρονα «γεύεται» ό,τι έχει ανάγκη αμέσως μετά το γάλα, δηλαδή ασφάλεια και στοργή. Με τη σειρά σας, «χορταίνετε» από ικανοποίηση γι' αυτήν την τόσο ιδιαίτερη και μοναδική σχέση που αναπτύσσεται και μέρα με την ημέρα δυναμώνει.
Όταν λέμε «αποκλειστικός θηλασμός», εννοούμε πως η μόνη τροφή που χορηγείται στο βρέφος είναι το γάλα της μητέρας του. Ονομάζεται έτσι διότι υπάρχουν και άλλα είδη μητρικού θηλασμού: ο επικρατής (εκτός από το μητρικό γάλα παρέχονται και υγρά όπως νερό, χαμομήλι, τσάι κτλ.) και ο μικτός (εκτός από το μητρικό γάλα παρέχεται και υποκατάστατο μητρικού γάλακτος). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει αποκλειστικό θηλασμό έως και τον 6ο μήνα ζωής του βρέφους. Κατόπιν, σιγά σιγά προστίθεται και η στερεά τροφή, ενώ ο μερικός θηλασμός μπορεί να συνεχίζεται, αν το επιθυμούν μητέρα και παιδί, και μετά το 2ο έτος.
Πλεονεκτήματα μητρικού θηλασμού:
Το μητρικό γάλα είναι η καλύτερη τροφή για το νεογέννητο. Τα πλεονεκτήματα που αυτό αποκομίζει από το μητρικό θηλασμό πηγάζουν όχι μόνο από τη σύσταση του γάλακτος αλλά και από αυτή καθεαυτή τη διαδικασία, από την οποία ωφελείται και η μητέρα.
Ειδικότερα, ο μητρικός θηλασμός :
Για το βρέφος
-Αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών, σε αναλογία και ισορροπία ιδανική για την ανάπτυξη του.
-Είναι φορέας πολλών βιοχημικών μηνυμάτων για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και γενικότερα την ανάπτυξη (π.χ. ανοσοσφαιρίνες, ορμόνες, αυξητικοί παράγοντες).
-Προστατεύει από λοιμώξεις του γαστρεντερικού, αναπνευστικού και ουροποιητικού συστήματος, οξεία και χρόνια μέση ωτίτιδα, λοιμώξεις των οστών και των συνδέσμων και διάρροια.
-Σχετίζεται με την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας και άλλων χρόνιων νοσημάτων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
-Συμβάλλει στην πνευματική ανάπτυξη (ωρίμανση νευρικού συστήματος) και συνεπώς στην αύξηση του δείκτη νοημοσύνης (καθοριστική η διάρκεια του θηλασμού).
-Βοηθά το μωρό να αναπτύξει περισσότερες τροφικές επιλογές (μέσω γεύσης και όσφρησης).
-Συμβάλλει στην ανάπτυξη του ψυχικού δεσμού μητέρας - βρέφους και στην ηρεμία του δευτέρου.
-Χορηγεί στο παιδί γάλα πάντα αποστειρωμένο, φρέσκο και στην ιδανική θερμοκρασία.
Για τη μητέρα:
-Βοηθά στη γρήγορη επαναφορά της μήτρας και τη μείωση της αιμορραγίας μετά τον τοκετό.
-Προσφέρει μερική αντισύλληψη, παρεμβάλλοντας το απαραίτητο για τον οργανισμό της γυναίκας χρονικό διάστημα μεταξύ δύο συνεχών τοκετών.
-Προστατεύει τα αποθέματα σιδήρου της μητέρας (καθυστερεί την εμφάνιση της περιόδου).
-Προστατεύει από οστεοπόρωση.
-Προστατεύει από καρκίνο του μαστού.
-Συμβάλλει στην ταχύτερη επαναφορά στο αρχικό βάρος (σε γενικές γραμμές, κάθε μήνας θηλασμού συνεπάγεται απώλεια περίπου 1 κιλού).
-Συντελεί στη βιολογική - ψυχολογική ολοκλήρωση της γυναίκας ως μητέρας.
-Συμβάλλει στην ψυχική ηρεμία της μητέρας κατά τη διάρκεια της λοχείας.
-Συνεπάγεται εξοικονόμηση χρόνου (πάντα έτοιμο και διαθέσιμο γάλα).
Πρωτόγαλα
Τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό το γάλα είναι υδαρές και υποκίτρινο και ονομάζεται «πύαρ» ή «πρωτόγαλα», με μοναδική διατροφική αξία, διότι: περιέχει αντισώματα από το αίμα της μητέρας περιέχει ανοσολογικούς παράγοντες που προστατεύουν το μωρό από ασθένειες στις οποίες έχει αναπτύξει ανοσία η μητέρα είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία περιέχει λίγα λιπαρά και είναι ιδιαίτερα εύπεπτο τις 2 - 3 πρώτες ημέρες ζωής του μωρού.
Ώριμο γάλα
Την 4η περίπου ημέρα μετά τον τοκετό το πύαρ γίνεται μεταβατικό γάλα και μετά την 7η ημέρα γίνεται το ώριμο γάλα, το οποίο είναι πιο άσπρο και λεπτόρρευστο. Η αλλαγή της σύστασης του καλύπτει τις ανάγκες του αναπτυσσόμενου βρέφους. Οι βιομηχανίες γάλακτος προσπαθούν να παρασκευάσουν γάλα με σύσταση παραπλήσια του μητρικού. Παρ' όλα αυτά, το μητρικό παραμένει αναντικατάστατο. Κύρια συστατικά του γάλακτος είναι οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες, τα λίπη, οι βιταμίνες, τα ανόργανα συστατικά και το νερό.
